ต้นฉบับ
โรงพิมพ์ ต้นฉบับ บริการงานพิมพ์ทุกชนิด
ด้วยระบบออฟเซ็ท 4 สี

ฮอโลแกรม คืออะไร? ขั้นตอนผลิตฮอโลแกรมอย่างมืออาชีพ

ฮอโลแกรม คืออะไร? เทคนิคสร้างภาพสามมิติเพื่อการพิมพ์ที่ล้ำสมัย

       ฮอโลแกรม (Hologram) คือภาพสามมิติที่เกิดจากการควบคุมและหักเหของแสงผ่านวัสดุเฉพาะ ทำให้มองเห็นภาพที่ลึกและมีมิติได้แม้จะอยู่บนพื้นผิวเรียบ เป็นนวัตกรรมที่ถูกนำมาใช้มากขึ้นในวงการ อุตสาหกรรมการพิมพ์ เพื่อเพิ่มความโดดเด่นและความปลอดภัยให้กับผลิตภัณฑ์
         รูปภาพที่เป็นตัวเลือกอาจจะทำขึ้นเป็นสามชั้น คือ ชั้นพื้นหลัง ชั้นตรงกลาง และ ชั้นพื้นหน้า กับฮอโลแกรมสองชั้นนั้นเนื้อหาสำคัญของพื้นตรงกลางโดยปกติถูกซ้อนทับเหนือเนื้อหาสำคัญของชั้นพื้นหลัง วิธีนี้ทำให้มีหลายชั้นที่เป็นเอกลักษณ์ และแสดงผลได้หลายสี

ฮอโลกราฟิคของหน้าในสต็อก

ภาพ 1 – ตัวอย่างฮอโลกราฟิคของหน้าในสต็อก

                การประดับตกแต่งฉลากสินค้าด้วยฮอโลกราฟิคค่อนข้างจะเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ต่ออุตสาหกรรมฉลากสินค้าและในตอนนี้ถูกใช้อย่างกว้างขวางในภาพกราฟฟิคฉลากสินค้า(ภาพ 1) การประดับตกแต่งฮอโลกราฟิคประกอบด้วยภาพสองหรือสามมิติซึ่งเปลี่ยนตำแหน่งของมันเมื่อคนที่กำลังมองภาพเคลื่อนที่
                ชนิดของจินตนาการนี้สามารถสร้างช่วงกว้างของฟอยล์ฮอโลกราฟิคได้ซึ่งทำให้ได้รูปแบบการหักเหที่ยอดเยี่ยม ภาพนิรภัย 3D และคุณลักษณะต่อต้านการปลอมแปลง(ภาพ 2) และเพราะเหตุว่ามันเป็นเรื่องที่ยากสุดๆที่จะทำการลอกเลียนแบบฮอโลแกรมหนึ่งได้ มันจึงถูกใช้ในฉลากสินค้าที่ต้องการความปลอดภัยสูงอยู่เสมอ


ประโยชน์ของฮอโลแกรมในอุตสาหกรรมการพิมพ์

การใช้ ฮอโลแกรมในงานพิมพ์ ไม่เพียงเพิ่มความสวยงาม แต่ยังมีคุณสมบัติที่สำคัญ เช่น:

  • เพิ่มความโดดเด่นของสินค้า
  • ป้องกันการปลอมแปลง
  • เสริมภาพลักษณ์ของแบรนด์
  • เป็นจุดสนใจในงานโฆษณาและบรรจุภัณฑ์

รูปแบบของฮอโลแกรมที่ใช้ในงานพิมพ์

ฮอโลแกรม 2 ชั้นและ 3 ชั้น เป็นรูปแบบที่นิยมมากที่สุด โดยจะแบ่งชั้นของภาพออกเป็น:

  • ชั้นพื้นหลัง (Background)
  • ชั้นกลาง (Middle layer)
  • ชั้นพื้นหน้า (Foreground)

ภาพแต่ละชั้นจะมองเห็นได้ตามมุมมองของผู้ชม ทำให้ภาพดูเหมือนมีความลึกและเคลื่อนไหวได้

การผลิตภาพฮอโลกราฟิค (MANUFACTURING THE HOLOGRAPHIC IMAGE)

                ฮอโลแกรมเป็นรูปภาพโฟโตกราฟิคสองและสามมิติซึ่งมองเห็นมีความลึก ภาพฮอโลกราฟิคนั้นถูกสร้างขึ้นโดยการซ้อนทับรูปสองมิติหนึ่งของวัตถุเดียวกันแต่ถูกมองจากมุมที่แตกต่างกัน ชนิดของฮอโลแกรมรู้จัดกันในชื่อว่า “ฮอโลแกรมสะท้อนแสง” (reflection hologram) สามารถถูกมองได้ในแสงสว่างปกติ
                เทคโนโลยีที่ถูกใช้ผลิตฮอโลแกรมหนึ่งเป็นเรื่องซับซ้อนและในตอนต่อไปนี้ซึ่ งเกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตได้ถูกทำให้ง่ายลงเพื่อหลีกเลี่ยงศัพท์เทคนิคยากๆ แต่ละขั้นตอนเน้นที่การผลิตของรูปภาพฮอโลกราฟิคสามมิติ
วัตถุฮอโลกราฟิค

ภาพ 2 – ตัวอย่างของวัตถุฮอโลกราฟิคที่ถูกใช้เป็นเครื่องตกแต่งในการพิมพ์ฉลากและการพิมพ์บรรจุภัณฑ์

การสร้างรูปภาพ(IMAGING)

                การสร้างภาพฮอโลกราฟิคทำได้โดยใช้แสงเลเซอร์สองตำแหน่งยิงลงมาบนแผ่นไวแสง(photo-resist plate)โดยแสงทั้งสองทำปฏิกิริยากับสารเคลือบที่ไวต่อแสงเพื่อที่จะบันทึกเป็นภาพฮอโลกราฟิคของวัตถุเอาไว้ (ดูภาพ 3) โดยมีส่วนสำคัญก็คือว่าต้องไม่มีการเคลื่อนไหวใดๆของวัตถุไวแสงในระหว่างกระบวนการนี้ ไม่เช่นนั้นมันจะทำให้เกิดภาพที่ไม่ตรงโฟกัสขึ้น
                แผ่นไวแสงที่ถูกสร้างภาพแล้วนั้น ในตอนนี้มีภาพฮอโลกราฟิคต้นฉบับ(master)อยู่ และจากนั้นก็ถูกดำเนินการโดยใช้น้ำยาดีเวลลอปโฟโตแกรฟฟิค(photographic developing solution) หลังจากที่ทำการดีเวลลอปผิวหน้าของแผ่นโลหะแล้ว มันจะดูคล้ายกับผิวหน้าของแผ่นเสียงที่มีภาพที่ทำด้วยร่องเล็กมากๆ

การส่องสว่างและการถ่ายโอนรูปภาพ
ภาพ 3 – การส่องสว่างและการถ่ายโอนรูปภาพ


เคลือบโลหะโดยกระบวนการอิเล็คโตรไลซิส(ELECTROPLATING)

                ขั้นตอนต่อไปในการผลิตฮอโลแกรมคือกระบวนการเคลือบแผ่นโลหะด้วยกระบวนการอิเล็คโตรไลซิส สิ่งนี้ทำให้แผ่นโลหะต้นแบบมีผิวหน้าทนทานมากยิ่งขึ้น เพื่อทำให้มีความสามารถในการนำไฟฟ้าได้ดี แผ่นต้นแบบถูกพ่นด้วยสีเงินและจากนั้นถูกจุ่มในถังนิคเกิ้ล เมื่อกระแสไฟฟ้าผ่านตัวถังและนิคเกิ้ลบางๆ ก็จะถูกเคลือบลงบนแผ่นโลหะต้นแบบ
                จากนั้นแผ่นโลหะจะถูกล้างและการเคลือบนิเกิ้ลบางๆ จะถูกเอาออกจากแผ่นโลหะต้นแบบ แผ่นนิเกิ้ลบางๆนี้ถูกเรียกว่า ‘master – shim’ และ มีภาพ ‘negative’ ของวัตถุต้นฉบับอยู่โดยการประยุกต์ใช้กระบวนการเดียวกันของการเคลือบนิเกิ้ลโดยใช้ ‘master – shim’ แผ่นชิมที่ถูกทำเป็นภาพ ‘positive’ ก็สามารถถูกผลิตขึ้นได้ ในทางกลับกัน แผ่นชิม’negative’ ซึ่งต่อจากนั้นถูกแปลงไปเป็นแผ่นชิมตัวปั๊มซึ่งถูกใช้เพื่อ พิมพ์/ดันนูน ฮอโลแกรม
กระบวนการดันนูน(THE EMBOSSING PROCESS)
                ฟิล์มโพลีเอสเตอร์พร้อมเคลือบอะคริลิคถูกใช้เป็นนำพาสำหรับภาพฮอโลกราฟิค ‘master – shim’ ถุกวางตำแหน่งอยู่ในแม่พิมพ์ดันนูนและด้วยการใช้แรงดันร่วมกับความร้อน ภาพจากแผ่นชิมก็ผลิตฮอโลแกรมในฟิล์มโพลีเอสเตอร์ออกมาได้

การทำผิวโลหะและการทำให้มันเงา(METALIZING AND FINISHING)

                การทำผิวโลหะนั้นหมายถึงการเคลือบฟิวหน้าฟิล์มโพลีเอสเตอร์ที่ถูกดันนูนด้วยการเคลือบโลหะที่มีการสะท้อนแสงสูงมาก
                ม้วนของฟิล์มที่ถูกดันนูนถูกวางเอาไว้ในห้องสูญญากาศหนึ่งและอากาศที่อยู่ภายในถูกเอาออกไป มีลวดอลูมินัมเส้นหนึ่งถูกวางเอาไว้ในห้องนี้และเส้นลวดดังกล่าวถูกทำให้ร้อนถึง 1100 องศาเซลเซียส ซึ่งทำให้เส้นลวดอลูมินัมระเหยเป็นไอซึ่งกลับไปเคลือบผิวหน้าของโพลีเอสเตอร์ด้วยอนุภาคของอลูมินัม ฟิล์มที่ถูกเคลือบถูกนำออกจากห้องสูญญากาศและทำการเคลือบด้วยแลคเกอร์ไปที่ฟิล์มซึ่งอนุญาตให้ภาพหรือรูปแบบฮอโลกราฟิคถูกซ้อนทับได้ถ้าต้องการ ฟิล์มฮอโลกราฟิคจ่ายให้กับวัสดุที่มีกาวในตัวโดยใช้วิธีพิมพ์ฟอยล์ด้วยความร้อน หรืออีกทางเลือกหนึ่งก็คือทากาวที่ไวต่อแรงกดลงด้านหลังของฮอโลแกรมซึ่งในทางกลับกันสามารถถูกถ่ายทอดให้แก่ฉลากที่มีกาวในตัวอีกทีหนึ่ง
                จะเห็นได้ว่ากระบวนการผลิตโอโลแกรมนั้นมีความซับซ้อน
การจะผลิตได้นั้นต้องมีเครื่องไม้เครื่องมือเฉพาะอย่างและความรู้ความชำนาญที่ดีเยี่ยม
จึงจะผลิตขึ้นมาได้ เป็นเห็นให้โรงพิมพ์ทั่วไปไม่สามารถผลิตได้เอง
ต้องจ้างผู้ผลิตที่ทำการผลิตขึ้นมาโดยเฉพาะ

ฮอโลแกรมกับการออกแบบฉลากและบรรจุภัณฑ์

ฮอโลแกรมถูกนำมาใช้ใน การพิมพ์ฉลากสินค้าและบรรจุภัณฑ์ อย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในสินค้าแบรนด์ระดับพรีเมียม หรือสินค้าที่ต้องการ คุณสมบัติป้องกันการปลอมแปลง เช่น:

  • ฉลากยาและเครื่องสำอาง
  • บรรจุภัณฑ์อิเล็กทรอนิกส์
  • สติกเกอร์รับประกันสินค้า
  • งานพิมพ์เพื่อความปลอดภัย (Security Printing)

ข้อจำกัดของการผลิตฮอโลแกรม

แม้ ฮอโลแกรมจะมีความโดดเด่นและปลอดภัย แต่ก็มีข้อจำกัด เช่น:

  • ต้องใช้เครื่องมือเฉพาะทาง
  • ต้องมีความรู้ความชำนาญสูง
  • โรงพิมพ์ทั่วไปไม่สามารถผลิตได้เอง
  • ต้องสั่งผลิตจากโรงงานเฉพาะด้าน